باغداری
محصولات باغی شهر گهواره تابستان93
این شهر دارای باغات زیادی می‌باشد که عمدتاً سیب می‌باشد و دارای شهرت خاص خود است. سیب گلاب و لبنانی عمده‌ترین نوع سیب موجود در گهواره می‌باشد. گستره باغهای گهواره به قدری است که آنها را به محلات مختلف تقسیم‌بندی نموده‌اند از جمله"بان کولمانان. زغال سنگ-زله ناو-دیمانی و… در سالیان اخیر تگرگ[12] ,سرمازدگی،[13] خشکسالی[14] و آتش‌سوزی باعث خسارات فراوانی به باغداران این منطقه شده است. در خشکسالی‌های اخیر میزان باغهای گهواره به کمتر از نصف رسیده‌است. درسال1391 از سطح 600هکتار باغات مثمر گهواره بیش از 9000 تن سیب با ارزش بیش از 80 میلیارد ریال روانه بازار مصرف شده است.[15]
نگارخانه باغهای گهواره
سیب سرخ -گهواره تابستان93
سیب -گهواره تابستان93
درخت سیب -گهواره تابستان93
شکوفه‌های زیبای سیب
طبیعت زیبای گهواره
کوچه باغ در گهواره
تمشک وحشی در باغات گهواره
دستاورد و موسیقی
گهواره مهد تنبور سازی با شهرت جهانیست. ساز «تنبور» قدیمی‌ترین ساز مضرابی ایران است که با توجه به نقوش سنگی به جا مانده، حکایت از قدمتی چند هزار ساله دارد. تنبور یکی از پرطرفدارترین و پرمخاطب‌ترین سازهای موسیقی نواحی ایران است و حوزه اصلی رواج این ساز استان کرمانشاه و دو منطقه صحنه و گهواره‌است. جذابیت این ساز، به دلیل ماهیت اجرای مقام‌ها و جنبه عرفانی و معنوی به تدریج پا را از دایره ایران فراتر برده و در اروپا و آمریکا نیز، به این ساز و اجرای آن توجه و رویکرد فراوان شده‌است. با استفاده از قراین و شواهدی که وجود دارد ساز تنبور به شش هزار سال قبل بر می‌گردد مهمترین مدرک این ادعا کشف مجسمه‌ای در حوالی مقبره دانیال نبی در شوش است که در ان دو مرد دیده می‌شوند که در دست یکی از آنها تنبور دیده می‌شود و مشغول نواختن است؛ که قدمت آن به زمان قبل از ظهور موسی بر می‌گردد؛ و در گهواره بصورت حرفه‌ای ساخته می‌شود.[16] زبردست‌ترین استاد تنبور سازی آقای اسدالله فرمانی هم در این شهر اقامت دارند که تنبورهای دست سازه ایشان در موزه‌های بزرگ و معروف فرانسه جای دارند. گهواره همواره مسکن بزرگان تنبور نواز بوده‌است. سید محمود علوی، کاکی اله مراد حمیدی، استاد چنگیز فرمانی، استاد خسرو نظری، سید ولی حسینی، استاد طاهر یارویسی و سید تیمور مهرابی را از این میان می‌توان نام برد.
زبان و لباس
مناطق کرد زبان و تقسیم‌بندی از لحاظ رده زبان
کرمانجی سورانی کردی جنوبی زازاکی گورانی مناطق مختلط
زبان مردم گهواره
مردم شهر گهواره به زبان کردی تکلم می‌کنند و از نظر طبقه‌بندی سه‌گانه زبان کردی در رده گویشهای کردی جنوبی- کلهری قرار می‌گیرد که در استان‌های کرمانشاه ایلام کردستان و شرق عراق و… به آن تکلم صورت می‌گیرد که دارای زیر شاخه‌های متعددی است.
لباس مردم گهواره
لباس مردم گهواره اصولاً لباس کردی است که با گذر زمان لباسها از نظر ظاهر تغییر پیدا کرده‌اند؛ و به نحوی بین لباس زنان و مردان قدیم گهواره با مردان و زنان کنونی گهواره متفاوت است که در زیر به گوشه‌ای از آن بصورت طبقه‌بندی شده اشاره خواهد شد.
لباس قدیم گهواره
لباس مردان قدیم گهواره
مردان در گهواره در دهه‌های مختلف اکثراً داری کلاه در شکلهای مختلف سربند و… بودند که در زیر به گوشه‌هایی از آن اشاره خواهد شد.
عرق چین: کلاهی از جنس نخ یا ابریشم که مردها آن را بر سر می‌گذاشتند و سربند را به دور آن می‌بستند.
سربند:دستمالی است که به دور عرق چین یا همان کلاه مردان پیچیده می‌شد و اکثراً در این نواحی رنگ آن مشکی و تیره بود.
سخمه:بر روی پیراهن پوشیده می‌شد جلوی آن کاملاً باز بود و دکمه دار هم بود.
قبا: در زمانهای دورتر پوششی تمام قد بود که بر روی سخمه پوشیده می‌شد.
کلاه: کلاه دوره دار یا پشمی نخی - شه وکلاو … در دوره‌های مختلف پوششی برای سر مردان این دیار بود؛ که به وفور در مردان قدیمی تر دیده می‌شود.
شلوار جافی:شلواری که در این منطقه و سایر مناطق مورد استفاده قرار می‌گیرد و به سبب راحتی استفاده از آن استفاده می‌شود از مچ پا باریکتر و هر چه به طرف بالاتنه و کمر بالا می‌آید گشادتر می‌باشد که در نهایت با کش یا بند شلوار به دور کمر بسته می‌شود.
سلته:نیم تنه‌ای است استین دار که آنرا مانند کت روی لباس می‌پوشند و در عکسهای قدیمی این دیار به چشم می‌خورد.
پاپوش(کفش):پاپوش مردم این دیار در زمانهای قدیمی گیوه و کلاش بوده است که با گذر زمان جای آن به کفشها در طرح و جنسهای مختلف تغییر پیدا کرده است.
لباس زنان قدیم گهواره
پوشش زنان در این ناحیه هم به قسمت‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شده که بشرح زیر می‌باشد؛ و دارای رنگ‌های زیبایی می‌باشند.
کلاه:کلاهی شبیه به عرق چین مردانه است که برای بستن دستمال از ان استفاده می‌شود؛ که در زنان و دختران جوان به صورت کلاهی منجوق دوزی شده در جشنها استفاده می‌شود.
سربند:مشکی -عالیخانی پارچه‌ای است تیره رنگ و اکثراً سیاه که دارای ریشه‌های فراوانی در دو طرف آنست که این ریشه‌ها توسط زنان کرد این مناطق به گونه‌ای بافته و زنجیره داده می‌شود و در نهایت به دور کلاه زنانه پیچیده می‌شود و ریشه‌های آن هم بشکل تزئینی قرار داده می‌شود.
پیراهن:پیراهن زنان کرد برحسب سن و سال و نوع سلیقه متفاوت است بدین صورت که این لباسها اکثراً ار پارچه‌های گلدار و رنگ روشن که بشکل و طرح‌های مختلف تهیه شده‌اند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
زیرپوش:زیرپوش مورد استفاده زنان این منطقه ساده و معمولاً رنگی متناسب با لباس رو می‌باشد که از گردن تا پشت پا را در بر می‌گیرد.
شلوار:شلواری گشاد از جنس حریر یا پشم …
ماشته (روپوش):پارچه ایست مشکی که بشکلی خاص دوخته می‌شود معمولاً پایین آن دارای ریشه هایست که زنان کرد آنرا زنجیره می‌زنند و مانند شنل روی شانه زنان انداخته می‌شود و از جلو گردن و روی سینه گره می‌خورد.
سخمه:بر روی پیراهن می‌پوشند معمولاً بدون آستین است و در جلو روی سینه با قفلهای تزئینی بسته می‌شود.
زوو ه ن (قبا):لباسی است جلو باز که تا پشت پا را می‌پوشاند و معمولاً از جنس مخمل است که در زمانهای قدیم رویه‌ای ای هم داشت که با گذر زمان برای جوانترها این رویه حذف و به پوششی نازک و مخملی تبدیل شده است.
سلته: البسه ایست مانند سخمه که دارای استین است و کمی بیشتر از پشت را می‌پوشاند و بر روی پیراهن پوشیده می‌شود.
لباس جدید مردم گهواره
با گذر زمان لباسها هم به نوعی با شدت‌های مختلف در حال تغییر هستند و نوع پوشش مردمان این شهر هم از این غائله مستثنا نخواهند بود.
لباس مردان جدید گهواره
با گذر زمان لباسهایی قدیمی مانند سربند-سخمه- کلاش-گیوه-کلاه‌های مختلف حذف شده است و جای خود را به بالاپوشهای جدید و شلوار جافی دادند که در حال حاضر مردان این شهر از آن استفاده می‌کنند.
لباس زنان جدید گهواره
با تغییر لباس و مد به طبع لباس قدیم زنان گهواره هم تغییر پیدا کرده و سالهای سال است که زنان جوانتر از سربند و سایر لباسهای مخصوص زنان قدیمی و مسن تر استفاده نمی‌کنند.
و در جشنها عروسیها و… از لباسهای محلی گفته شده بشکل امروزی تر و شاد تر استفاده می‌کنند و حتی در این جشنها عده‌ای از زنان از سربند و کلاه‌های منجوقی شاد استفاده می‌کنند. هم اکنون عده‌ای از دختران و زنان این شهر از لباسهای زیای محلی و عده‌ای هم از لباسهای جدیدتر استفاده می‌کنند.[17]
جشنها در گهواره
در این منطقه دو عید بزرگ نوروز و خاوه نکار جشن گرفته می‌شود.
کلمات کلیدی: عروسیها
